
Użyczenie mieszkania to częsta praktyka w Polsce. Może być korzystna zarówno dla właściciela nieruchomości, jak i dla osoby korzystającej z wynajmu. W takim przypadku kluczową rolę odgrywa umowa użyczenia lokalu. Powinna zostać sporządzona jasno i kompleksowo, aby uniknąć ewentualnych sporów czy nieporozumień w przyszłości.
Przy sporządzaniu umowy użyczenia mieszkania należy uwzględnić wiele kwestii. Określenie stron umowy, opis mieszkania, warunki finansowe, okres trwania najmu, prawa i obowiązki obu stron oraz ewentualne kary umowne. Warto również pamiętać o konieczności wpisania postanowień dotyczących ewentualnych remontów czy zmian w lokalu podczas trwania umowy.
W niniejszym artykule omówimy najważniejsze kwestie dotyczące sporządzania umowy użyczenia mieszkania. Zapewnią one bezproblemową współpracę między stronami umowy.
Udostępnienie mieszkania bezpłatnie to sposób, w jaki właściciel pozwala komuś korzystać z nieruchomości z dobrej woli. Nieodpłatne udostępnienie różni się od najmu i dzierżawy głównie brakiem opłat. To specyficzna forma korzystania z nieruchomości oparta na zaufaniu. Często wybierana w relacjach rodzinnych lub przyjacielskich. W przypadku udostępnienia właściciel pozwala innej osobie, zwanej biorącym, korzystać z mieszkania bez opłat.
Udostępnienie mieszkania jest korzystne dla biorącego, który otrzymuje możliwość darmowego zamieszkania. Wiąże się to jednak z określonymi obowiązkami, które trzeba rozważnie przestrzegać. Równie ważne jest uwzględnienie obecnego certyfikatu energetycznego nieruchomości. Może mieć wpływ na decyzje dotyczące jej utrzymania i eksploatacji, nawet w przypadku, gdy mieszkanie jest udostępniane bezpłatnie. To świadectwo może zawierać informacje o przewidywanych kosztach związanych z ogrzewaniem i zużyciem energii. Jest to istotne zarówno dla osoby wynajmującej, jak i najemcy
Użyczenie mieszkania – wzór umowy
Mimo braku określenia konkretnej formy prawnej umowy użyczenia w Kodeksie cywilnym, istnieją pewne standardy, które należy uwzględnić. Charakterystyczną cechą umowy użyczenia lokalu jest jej bezpłatny charakter, co oznacza, że użyczający nie czerpie zysków finansowych z tego działania. Umowę użyczenia należy dokładnie określić strony umowy, opis lokalu, jego stan techniczny, okres trwania umowy, oraz koszty i wynagrodzenie za użyczenie. Istotne jest, aby umowa była podpisana ręcznie przez obie strony, a w przypadku osób fizycznych – zawierała pełne dane personalne oraz adresowe. Przeznaczenie mieszkania jako alternatywnego rozwiązania do tradycyjnego wynajmu może przynieść korzyści zarówno dla osoby udostępniającej, jak i dla osoby korzystającej z mieszkania. Istotne jest, aby obie strony wiedziały, jakie mają prawa i obowiązki, oraz aby umowa była starannie przygotowana i zawierała wszystkie niezbędne elementy. Trzeba także pamiętać o ewentualnych konsekwencjach podatkowych i wyjątkach dotyczących członków najbliższej rodziny. Zrozumienie tych kwestii jest kluczowe dla udanego i korzystnego użyczenia mieszkania.
Prawa i obowiązki stron podczas zawierania umowy o użyczenie lokalu
Przekazanie mieszkania wiąże się z konkretnymi prawami i obowiązkami zarówno dla wynajmującego, jak i najemcy. Osoba korzystająca z mieszkania musi użytkować je zgodnie z jego przeznaczeniem, dbać o stan nieruchomości, opłacać bieżące koszty eksploatacyjne, szybko reagować na wszelkie awarie i zwrócić lokal w dobrym stanie. Należy pamiętać, że zazwyczaj umowa najmu nie zezwala na udostępnianie mieszkania osobom trzecim, chyba że wynajmujący wyrazi na to zgodę. Z kolei wynajmujący powinien przekazać mieszkanie w takim stanie, aby umożliwić określone użytkowanie i nie przeszkadzać najemcy w korzystaniu z lokalu. To oznacza, że właściciel nie powinien naruszać prywatności ani uniemożliwiać zamieszkania, np. poprzez wymianę zamków na drzwiach.
Zawartość umowy użyczenia lokalu
Kontrakt wypożyczenia nieruchomości powinien obejmować istotne elementy, chociaż nie ma ogólnie przyjętego szablonu określonego przez Kodeks cywilny. Jest ważne, aby umowa jasno wskazywała strony umowy, czas trwania najmu, szczegółowy opis nieruchomości (wraz z adresem, metrażem, liczbą pokoi), stan techniczny mieszkania oraz koszty eksploatacyjne, które najemca musi ponosić. Konieczne jest, aby umowa była podpisana osobiście przez obie strony. Mimo że zarówno umowa pisemna, jak i ustna mają moc prawną, to w przypadku ewentualnych sporów zaleca się posiadanie pisemnego dokumentu.
Rozwiązanie umowy użyczenia nieruchomości
Jeśli osoba korzystająca z nieruchomości narusza umowę lub powoduje szkody, właściciel ma prawo do rozwiązania umowy. Istotne jest, aby właściciel mógł wprowadzić dodatkowe postanowienia do umowy, które mogą regulować różne aspekty korzystania z nieruchomości, w tym zwrot mieszkania. Na przykład właściciel może zażądać wcześniejszego zwrotu nieruchomości, zwłaszcza gdy lokal stał się niezbędny z powodów nieuwzględnionych w umowie. W takich sytuacjach nieruchomość powinna zostać zwrócona natychmiast. Te postanowienia w umowie są istotne, aby chronić interesy właściciela w przypadku nadużyć ze strony osoby korzystającej.
Podatki, a użyczenie mieszkania
Umowa dzierżawy, mimo że jest bezpłatna, może rodzić pewne konsekwencje podatkowe. Osoba korzystająca z nieruchomości zobowiązana jest do opłacania bieżących kosztów eksploatacyjnych oraz standardowych wydatków utrzymania. Jednakże, jeśli dzierżawca ponosi dodatkowe opłaty, które normalnie pokryłby właściciel nieruchomości, nawet bez zawarcia umowy, mogą one spowodować określone skutki podatkowe dla właściciela. W takim przypadku kwota czynszu, którą opłaca dzierżawca (z wyjątkiem opłat za zużycie, liczone na podstawie liczników), stanowi dla właściciela dochód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym.
Użyczenie mieszkania – wyjątki od podatku
Niekiedy czynsz za udostępnioną nieruchomość nie jest opodatkowany podatkiem dochodowym. Jeśli umowa o udostępnienie została zawarta między członkami najbliższej rodziny, strony nie muszą płacić podatku. Zwolnienie podatkowe dotyczy wartości świadczeń w naturze i innych darmowych świadczeń otrzymanych od osób z grupy I i II podatkowej. Grupa I obejmuje najbliższych członków rodziny, takich jak małżonek, dzieci, wnuki, rodzice i teściowie, a grupa II – dalszą rodzinę. Udostępnienie nieruchomości między tymi osobami jest zwolnione podatkowo.